TGAU Y Gwyddorau (Dwyradd) - Dysgu o 2026

Dysgu: Medi 2026

Codau Cyfeirio

Bwriad y cymhwyster TGAU Y Gwyddorau (Dwyradd) yw esbonio ffenomenau yn wyddonol i ddangos sut mae'r byd yn gweithio. Adeiladu a gwerthuso dyluniadau ar gyfer ymholiadau gwyddonol a dehongli data a thystiolaeth wyddonol yn feirniadol. Ymchwilio, gwerthuso a defnyddio gwybodaeth wyddonol i wneud penderfyniadau gwybodus.

Pwrpas	Cyfeirnod
Rhif Cymhwyster	3450CD
RC	3450QD

Dogfennau Allweddol
Trosolwg
Adnoddau
Hyfforddiant
Cysylltiadau

Bwriad y cymhwyster TGAU Y Gwyddorau (Dwyradd) yw:

esbonio ffenomenau yn wyddonol i ddangos sut mae'r byd yn gweithio
adeiladu a gwerthuso dyluniadau ar gyfer ymholiadau gwyddonol a dehongli data a thystiolaeth wyddonol yn feirniadol
ymchwilio, gwerthuso a defnyddio gwybodaeth wyddonol i wneud penderfyniadau gwybodus.

Bydd y cymhwyster TGAU Y Gwyddorau (Dwyradd) yn cefnogi'r Cwricwlwm i Gymru drwy wneud y canlynol:

Cefnogi datganiadau o'r hyn sy'n bwysig, gan roi cyfle i ddysgwyr ymgysylltu â'r canlynol:
- chwilfrydedd – mae bod yn chwilfrydig a chwilio am atebion yn hanfodol i ddeall a rhagfynegi ffenomenau
- pethau byw – mae’r byd o’n cwmpas yn llawn pethau byw sy’n dibynnu ar ei gilydd i oroesi
- mater – mae mater, a’r ffordd y mae’n ymddwyn, yn diffinio ein bydysawd ac yn ffurfio ein bywydau
- grymoedd – mae grymoedd ac egni yn gosod sail i ddeall ein bydysawd.
Cefnogi egwyddorion cynnydd drwy wneud y canlynol:
- datblygu gwybodaeth a dealltwriaeth o gysyniadau gwyddonol
- defnyddio, cymhwyso a gwerthuso sgiliau ymholi gwyddonol
- dod yn fwy effeithiol fel dysgwr, er mwyn datrys problemau gwyddonol yn fwy annibynnol
- gwneud cysylltiadau ac archwilio cyd-destunau newydd, gan ystyried effeithiau gweithredoedd gwyddonol.

keyboard_arrow_down Darllen mwy keyboard_arrow_up Darllen llai

Mae ein Tîm Adnoddau Digidol yn datblygu adnoddau i gefnogi'r testunau newydd sy'n cael eu cyflwyno o fewn y cymhwyster Gwneud-i-Gymru Newydd hwn. Mae'r rhestr o adnoddau a fydd ar gael ar gyfer y pwnc hwn isod.

Bioleg
Uned 1	1.1 Adeiledd a swyddogaeth celloedd: Beth yw organebau ac o beth maen nhw'n cael eu gwneud?
	1.2 Metaboledd: Beth sy'n cadw celloedd yn fyw?
	1.3 Systemau: Sut mae organau yn gweithio gyda'i gilydd ac yn aros yn iach?
	1.4 Rhyngddibyniaeth organebau: Sut mae organebau yn byw gyda'i gilydd?
Uned 4	4.1 Parhad bywyd – Beth yw effeithiau gweithgarwch dynol ar ecosystemau?
	4.2 – Etifeddiad: Sut mae organebau'n tyfu ac yn atgynhyrchu?
	4.3 Esblygiad: Pam mae organebau mor wahanol?
	4.4 Systemau rheoli: Sut mae organebau yn adweithio i’w hamgylchedd?
	4.5 Iechyd Dynol: Sut mae organebau yn aros yn iach?
Cemeg
Uned 2	2.1 Mater: O beth mae defnyddiau'n cael eu gwneud?
	2.2 Adeiledd a Chyfnodedd Electronau: Ydyn ni'n gallu rhagfynegi sut mae electronau yn ymddwyn?
	2.3 Cyfraddau adwaith: Ydyn ni'n gallu rheoli pa mor gyflym mae adwaith yn digwydd
	2.4 Adnoddau hanfodol y Ddaear: Sut gallwn ni ddiogelu'r blaned ar gyfer cenedlaethau'r dyfodol?
Uned 5	5.1 Bondio, Strwythur: Pam mae defnyddiau yn ymddwyn mor wahanol?
	5.2 Adweithiau Asidau: Sut gallwn ni wneud ac adnabod halwynau?
	5.3 Metelau ac echdynnu metelau: Sut ydyn ni'n cael yr adnoddau cemegol sydd eu hangen i yrru technolegau newydd?
	5.4 Olew crai: Pam mae hwn yn adnodd hanfodol o hyd?
Ffiseg
Uned 3	3.1 Mudiant – Sut mae gwrthrychau'n symud?
	3.2 Adnoddau ac Effeithlonrwydd Egni – Trydan ar gyfer y dyfodol
	3.3 Grymoedd – Sut mae grymoedd yn rhyngweithio â gwrthrychau?
	3.4 Tonnau – Beth yw tonnau?
	3.5 Ein Bydysawd – Rhyfeddodau'r bydysawd
Uned 6	6.1 Ymbelydredd – Beth yw ymbelydredd a sut rydyn ni'n ei ddefnyddio?
	6.2 Tonnau – Sut rydyn ni'n defnyddio'r tonnau o'n cwmpas?
	6.3 Trydan – Archwilio cylchedau trydan a sut maen nhw'n cael eu defnyddio
	6.4 Egni – Trosglwyddo egni yn effeithlon
	6.5 Electromagneteg – Sut mae electromagneteg yn cael ei ddefnyddio?
	6.6 Y Bydysawd – beth sydd allan yna?
Uned 7	7.1 Sgiliau ymholi gwyddonol
	7.2 Mathemateg mewn gwyddoniaeth
	7.3 Geirfa wyddonol